Jak poprawnie wyprzedzać z prawej strony?

Wyprzedzanie samo w sobie jest jednym z najtrudniejszych manewrów wykonywanych przez kierowców. Wymaga ono dużego skupienia i pewnego doświadczenia za kierownicą. Młodzi kierowcy niezbyt często decydują się na wykonywanie właśnie tego manewru i dlatego to oni sami są wyprzedzani przez bardziej pewnych swoich umiejętności kierujących.

Dodatkowym utrudnieniem jest sytuacja, gdy zmuszeni jesteśmy do wyprzedzania z prawej strony. Nie we wszystkich jednak momentach i nie na każdej drodze jest to dozwolone.

Co na ten temat mówią przepisy?

Zgodnie z Ustawą Prawo o ruchu drogowym:

Art. 24.

1. Kierujący pojazdem jest obowiązany przed wyprzedzaniem upewnić się w szczególności, czy:

1) ma odpowiednią widoczność i dostateczne miejsce do wyprzedzania bez utrudnienia komukolwiek ruchu;

2) kierujący, jadący za nim, nie rozpoczął wyprzedzania;

3) kierujący, jadący przed nim na tym samym pasie ruchu, nie zasygnalizował zamiaru wyprzedzania innego pojazdu, zmiany kierunku jazdy lub zmiany pasa ruchu.

4. Pojazd szynowy może być wyprzedzany tylko z prawej strony, chyba że położenie torów uniemożliwia takie wyprzedzanie lub wyprzedzanie odbywa się na jezdni jednokierunkowej.

5. Wyprzedzanie pojazdu lub uczestnika ruchu, który sygnalizuje zamiar skręcenia w lewo, może odbywać się tylko z jego prawej strony.

7. Zabrania się wyprzedzania pojazdu silnikowego jadącego po jezdni:

1) przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia;

2) na zakręcie oznaczonym znakami ostrzegawczymi;

3) na skrzyżowaniu, z wyjątkiem skrzyżowania o ruchu okrężnym lub na którym ruch jest kierowany.

8. Dopuszcza się wyprzedzanie w miejscach, o których mowa w ust. 7 pkt 1 i 2, na jezdni:

1) jednokierunkowej;

2) dwukierunkowej na odcinku z wyznaczonymi pasami ruchu, pod warunkiem że kierujący nie wjeżdża na część jezdni przeznaczoną do ruchu w kierunku przeciwnym – w miejscu, gdzie jest to zabronione znakami na jezdni.

10. Dopuszcza się wyprzedzanie z prawej strony na odcinku drogi z wyznaczonymi pasami ruchu, przy zachowaniu warunków określonych w ust. 1 i 7:

1) na jezdni jednokierunkowej;

2) na jezdni dwukierunkowej, jeżeli co najmniej dwa pasy ruchu na obszarze zabudowanym lub trzy pasy ruchu poza obszarem zabudowanym przeznaczone są do jazdy w tym samym kierunku.

Dosyć jasno sprawa jest określona w powyższym zapisie. Jednak w rzeczywistości czasem ciężko jest kierowcom nazwać drogę, którą aktualnie się poruszają i odnieść ją do powyższych przepisów.

Do dróg, na których można wyprzedzać z prawej strony na pewno zaliczymy zwykłą drogę jednokierunkową bez względu na to, czy znajduje się ona w obszarze zabudowanym czy też nie. Nie ma także znaczenia, czy liczba pasów ruchu na takiej drodze wynosi dwa czy też więcej, jednak ważne jest aby były one od siebie oddzielone przerywaną linią, bo tylko w takim przypadku wyprzedzanie z prawej jest dozwolone.

Również na drogach dwujezdniowych, czyli autostradach, drogach ekspresowych i wszystkich innych drogach, które między jezdniami w przeciwnych kierunkach mają pas zieleni, barierki lub inne tego typu „rozdzielacze”, można wykonywać wyprzedzanie z prawej strony. Nie ma tu również znaczenia czy droga znajduje się na terenie zabudowanym czy też nie.

Na drogach jednojezdniowych również można wyprzedzać z prawej strony pod warunkiem, że w przypadku dróg w obszarze zabudowanym, będą one posiadały przynajmniej dwa pasy ruchu przeznaczone do jazdy w tym samym kierunku, a poza obszarem zabudowanym – trzy takie pasy.

Warto także przytoczyć, co oznaczają w ustawie poszczególne określenia.

Art. 2. Ustawy prawo o ruchu drogowym

1) droga – wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt;

(...)

3) autostrada – drogę dwujezdniową, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi, na której nie dopuszcza się ruchu poprzecznego, przeznaczoną tylko do ruchu pojazdów samochodowych, z wyłączeniem czterokołowca, które na równej, poziomej jezdni mogą rozwinąć prędkość co najmniej 40 km/h, w tym również w razie ciągnięcia przyczep;

4) droga ekspresowa – drogę dwu lub jednojezdniową, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi, na której skrzyżowania występują wyjątkowo, przeznaczoną tylko do ruchu pojazdów samochodowych, z wyłączeniem czterokołowca;

6) jezdnia – część drogi przeznaczoną do ruchu pojazdów; określenie to nie dotyczy torowisk wydzielonych z jezdni;

7) pas ruchu – każdy z podłużnych pasów jezdni wystarczający do ruchu jednego rzędu pojazdów wielośladowych, oznaczony lub nieoznaczony znakami drogowymi.

Podczas wyprzedzania z prawej strony musimy stosować się do wszystkich wyżej wymienionych przepisów a także zachować szczególną ostrożność i bacznie przyglądać się zachowaniu innych kierowców. Większość z nas przyzwyczajona jest do wyprzedzania z lewej strony, dlatego musimy upewnić się, że nasz manewr nie zaskoczy kierowcy, którego zamierzamy wyprzedzić. Takie okoliczności mogłyby doprowadzić do naprawdę niebezpiecznych sytuacji, dlatego w tym przypadku musimy zachować wzmożoną czujność.

Manewr wyprzedzania powinien zostać wykonany zdecydowanie i dynamicznie, co znaczy, że powinien trwać jak najkrócej. W celu wyprzedzenia innego pojazdu musimy szybko zwiększyć prędkość, redukując bieg. Należy zachować także bezpieczny odstęp od wyprzedzanego pojazdu aby w żadnym momencie wykonywania manewru nie zahaczyć o niego i nie zajechać mu drogi. Jeżeli wyprzedzanie wiąże się ze zmianą pasa ruchu, należy to odpowiednio zasygnalizować kierunkowskazem. Pamiętajmy o zachowaniu bezpiecznej odległości i szybkim reagowaniu, gdy manewr wyprzedzania ze względu na jakieś nowe okoliczności nie może zostać wykonany. Najważniejsze jest bowiem bezpieczeństwo nasze i innych uczestników ruchu.