Umowa kupna sprzedaży samochodu

Jak powinna wyglądać umowa kupna-sprzedaży pojazdu?

Forma umowy kupna-sprzedaży samochodu nie jest uregulowana prawnie, dlatego mogłaby zostać zawarta między nabywcą a sprzedawcą nawet ustnie. Zgodnie z przepisami, jest to zobowiązanie sprzedawcy do przeniesienia własności rzeczy na kupującego i wydanie mu tej rzeczy, natomiast kupujący ma obowiązek tę rzecz odebrać i zapłacić ustaloną cenę.

Każdy kupujący powinien jednak wiedzieć, że warto zawrzeć ze sprzedającym taką umowę w formie pisemnej, najlepiej w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron. Będzie ona stanowiła dowód zarówno dla nabywcy jak i sprzedawcy w przypadku problemów z rejestracją lub ubezpieczeniem pojazdu.

Co powinna zawierać taka pisemna umowa kupna-sprzedaży samochodu?

- datę i miejsce zawarcia umowy, 

- dane identyfikacyjne sprzedającego oraz kupującego,

- markę samochodu,

- rok produkcji,

- numer nadwozia,

- numer silnika,

- numer rejestracyjny,

- numer karty pojazdu,

- aktualny przebieg,

- kolor,

- cenę sprzedaży samochodu,

- oświadczenie kupującego o znajomości stanu technicznego pojazdu,

- informację o tym, kiedy samochód zostanie przekazany kupującemu,

- określenie, która ze stron ponosi koszty związane z zawarciem umowy,

- podpisy obu stron

Ważne jest aby kupujący znał stan techniczny nabywanego pojazdu, wiedział czy jest on powypadkowy, czy wykonywane były w nim jakieś naprawy ingerujące w karoserię lub lakier. Sprzedający zazwyczaj zabezpieczają się przed wszelkimi reklamacjami odnośnie wad ukrytych takim zapisem w umowie: „Kupujący oświadcza, że dokładnie zapoznał się ze stanem technicznym nabywanego samochodu i nabywa samochód w takim stanie technicznym, w jakim się on aktualnie znajduje i nie będzie zgłaszał żadnych, związanych z tym stanem, roszczeń w stosunku do Sprzedającego.”

Umowa powinna także zawierać pewnego rodzaju zabezpieczenie dla kupującego o tym, że nabywa on pełnowartościowy pojazd od realnej osoby, będącej jego właścicielem. Zazwyczaj taki zapis brzmi: „Sprzedający oświadcza, że jest właścicielem pojazdu będącego przedmiotem umowy, że pojazd ten jest wolny od wad prawnych oraz praw osób trzecich i nie toczy się żadne postępowanie, którego przedmiotem jest ten pojazd, nie stanowi on również przedmiotu zabezpieczenia.”

O czym należy pamiętać podczas finalizowania transakcji?

Płatności za zakupiony pojazd nabywca zazwyczaj dokonuje gotówką lub przelewem na konto bankowe, podczas odbioru samochodu od sprzedającego. Sporadycznie zdarza się, że w zawartej umowie umieszczona jest informacja o zadatku. Jest to kwota wpłacana sprzedawcy podczas zawierania umowy przedwstępnej. Każda inna wpłata przed podpisaniem umowy jest traktowana jako zaliczka. Obie te płatności są wliczane w całkowitą cenę pojazdu w momencie, gdy dochodzi do transakcji.

Co innego jednak dzieje się, gdy do ostatecznej transakcji nie dochodzi. Jeżeli pieniądze były zaliczką, traci je ten, kto zrywa umowę. Więc w momencie, w którym rozmyśli się kupujący, sprzedający ma prawo zachować sobie jego zaliczkę. Jeżeli to sprzedający rezygnuje ze sprzedaży auta, musi zwrócić zaliczkę niedoszłemu nabywcy. Jeżeli natomiast doszło do spisania umowy przedwstępnej i wpłacenia zadatku, który tak został w niej określony, a umowa zostaje zerwana za zgodą obu stron i do transakcji nie dochodzi, pieniądze są zwracane temu, kto je wpłacił, czyli niedoszłemu nabywcy.

Jak uregulować sprawę ubezpieczenia samochodu po jego zakupie?

Podczas zakupu używanego samochodu wszystkie prawa i obowiązki związane z obowiązkowym ubezpieczeniem samochodu przechodzą na nowego właściciela. Oznacza to, że od daty zawarcia umowy kupna pojazdu to nowy właściciel odpowiada za wszelkie szkody wyrządzone tym pojazdem oraz jest zobowiązany uiścić pozostałą część opłat polisy OC. Aby umowa nie została automatycznie przedłużona na dane poprzedniego właściciela, jest on zobowiązany w ciągu 14 dni od sprzedaży pojazdu, poinformować o tym firmę ubezpieczeniową.

Nowy nabywca samochodu może korzystać z polisy ubezpieczeniowej poprzedniego właściciela do końca jej okresu ważności. Po jego zakończeniu musi on wykupić samodzielnie swoją polisę ubezpieczeniową, której cena będzie zależna od nowej kalkulacji składki przez ubezpieczyciela, dokonywanej na podstawie historii ubezpieczenia kierowcy. Nowy właściciel może także zrezygnować z ubezpieczenia poprzedniego właściciela i wymówić umowę, wtedy środki za niewykorzystane ubezpieczenie powrócą na konto poprzedniego ubezpieczającego. W tej sytuacji jednak nowy nabywca musi pamiętać o tym, aby najpóźniej od dnia następującego po dniu złożenia wymówienia umowy ubezpieczycielowi, mieć wykupioną już własną polisę w celu uniknięcia kary za posiadanie nieubezpieczonego pojazdu.

W przypadku innych, nieobowiązkowych ubezpieczeń zazwyczaj kończą się one w momencie, gdy kierowca przestaje być właścicielem danego pojazdu, jednak szczegółowe warunki tych umów określane są już przez konkretne firmy ubezpieczeniowe.

Jakie oszustwa wiążą się z zawieraniem umów?

Niestety nierzadko zdarza się, że sprzedawcy podpisują sfałszowane umowy kupna-sprzedaży samochodu aby uniknąć szeregu opłat związanych z legalną transakcją. Jeszcze smutniejszy jest fakt, że świadomie przystają na to kupujący, zachęceni również niższą ceną pojazdu.

Chodzi głównie o pojazdy sprowadzane zza granicy i podpisywanie tzw. umów „na Niemca”. Cała procedura polega na tym, że nieuczciwi handlarze aut kupują pojazd np. w Niemczech i otrzymują tam fakturę lub umowę na swoje dane. Następnie szukają nabywcy samochodu w Polsce jeszcze przed zarejestrowaniem go i zmieniają dane w umowie w taki sposób, żeby wyglądało to, jakby nowy nabywca kupił samochód bezpośrednio od Niemca, poza granicami Polski. W ten sposób kupujący unikają opłat związanych z podatkiem od czynności cywilnoprawnych i ze względu na zaniżoną wartość pojazdu, płacą mniejszą cenę akcyzy.

Oczywiście nieświadomy niczego Niemiec nie wie o tym, że „podpisał” właśnie jakąś umowę kupna-sprzedaży pojazdu, ponieważ jego podpis jest sfałszowany. Takie działania są, rzecz jasna, łamaniem prawa, w którym udział bierze także nabywca pojazdu. Ma on bowiem świadomość tego, że podpisuje umowę, na której widnieje podpis nieprawdziwej osoby i używa tej umowy jako autentycznego dokumentu. Kodeks Karny przewiduje za takie postepowanie karę od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. W niektórych przypadkach kara ta może być grzywną, ograniczeniem wolności lub pozbawieniem wolności do lat 2.

Kupujący zatem powinien być czujny i nie dać się namówić na tego typu zagrania. Podczas podpisywania umowy kupna-sprzedaży pojazdu bardzo ważne jest upewnienie się, że mamy do czynienia z rzeczywistym właścicielem pojazdu, który jest w stanie przedstawić nam swój dokument tożsamości. Bardzo ważna jest tutaj również ściśle określona data sporządzenia dokumentu, gdyż może ona mieć później kluczowe znaczenie w przypadku postępowania sądowego w sprawie właściciela pojazdu lub dla rozwiązania ewentualnych niejasności z ubezpieczycielem i pociągania do odpowiedzialności byłego właściciela.