Jakich błędów nie popełniać na przejazdach kolejowych?

Mimo tego, że przejazdy kolejowe mogą wydawać się dużo bezpieczniejsze niż jeszcze kilkanaście lat temu, poprzez wyposażenie ich w odpowiednie znaki, światła oraz szlabany, nadal corocznie odnotowuje się ogromną liczbę wypadków, w skutek których ginie w tych miejscach nawet do kilkudziesięciu osób.

Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest nieprzestrzeganie przez kierowców przepisów ruchu drogowego. Nieprawidłowe działanie świateł lub rogatek czy inne przyczyny niezależne od kierowcy mieszczą się w 1-2 % czynników doprowadzających do tego typu niebezpiecznych sytuacji.

Czym sami jesteśmy sobie winni? Kierowcy nie stosują się do znaków B-20 „STOP”, G-3 i G-4 „Krzyż św. Andrzeja”, do sygnalizacji świetlnej i dźwiękowej, omijają półrogatki, wjeżdżają na przejazd podczas otwierania i zamykania rogatek lub gdy za przejazdem nie ma miejsca do kontynuowania jazdy.

Zazwyczaj wydaje im się, że mają jeszcze sporo czasu zanim nadjedzie pociąg, dlatego ryzykują swoje życie, chcąc oszczędzić kilka minut postoju. Niestety najczęściej taka „oszczędność” kończy się utratą życia. Pędzący pociąg może zostać niezauważony przez kierowcę, który nie zatrzyma się przed przejazdem, przez co może wydawać się, że jest on jeszcze bardzo daleko.

W takich sytuacjach nie ma co liczyć także na reakcję maszynisty, ponieważ nawet jeżeli zostanie on wcześniej ostrzeżony, najczęściej nie jest w stanie wyhamować ciężaru rozpędzonej maszyny. Sama lokomotywa waży około 80 ton, a waga przeciętnego samochodu to tylko 1,3 tony, przy czym w skład pociągu wchodzi jeszcze pokaźna liczba wagonów. Droga hamowania elektrowozu o takiej masie poruszającego się z prędkością 100-120km/h to ponad 1 kilometr. Trudno jest z takiej odległości dostrzec, że na torach znajduje się jakaś przeszkoda, szczególnie, że wtargnięcie pojazdów na tory jest zazwyczaj gwałtowne i niespodziewane, przez co do zderzenia pozostają jedynie sekundy.

Powyższe informacje wskazują na fakt, że kierowcy muszą pamiętać o tym, że to właśnie pociąg ma zawsze bezwzględne pierwszeństwo na takim przejeździe. Niezależnie od tego jaki byłby to przejazd, to kierowca pojazdu samochodowego musi zachować szczególną ostrożność i upewnić się, czy do przejazdu nie zbliża się pojazd szynowy.

W Polsce mamy podział na przejazdy kolejowe 4 kategorii:

• A – najlepiej zabezpieczone i najbezpieczniejsze przejazdy, na których ruch kierowany jest przez pracowników kolei, wyposażone są one w szlabany zamykające całą szerokość jezdni i chodnik oraz dodatkowo działa na nich sygnalizacja świetlna. Przez taki przejazd można przejechać bez zatrzymywania się, o ile nie został tam umieszczony znak „STOP”, gdyż znak „Krzyż św. Andrzeja” nie wymusza obowiązku zatrzymania się, a tylko wskazuje miejsce zatrzymania. Nie wolno nam natomiast wjechać na przejazd, jeżeli sygnalizacja nadaje czerwony migający sygnał, opuszczanie lub podnoszenie rogatek nie zostało zakończone lub za przejazdem nie ma miejsca do kontynuowania jazdy.
• B – są to niemal równie bezpieczne przejazdy, wyposażone w samoczynną sygnalizację świetlną i półrogatki, które zamykają pojazdom samochodowym prawy pas ruchu. Takie rozwiązanie umożliwia opuszczenie przejazdu samochodom, które znalazły się na nim w czasie opuszczania zapór. Przez tory można przejechać również bez uprzedniego zatrzymania się, jeżeli sygnał świetlny nie jest nadawany a półrogatki znajdują się w nieruchomej pozycji, podniesione do góry. Niedopuszczalne jest omijanie półrogatek lewym pasem, gdy znajdują się one w ruchu lub już zostały opuszczone.
• C – wyposażone jedynie w sygnalizację świetlną i znaki drogowe. Jeżeli przed przejazdem ustawiony jest znak B-20 „STOP”, należy każdorazowo zatrzymać się i upewnić czy nie nadjeżdża pociąg bez względu na to czy nadawany jest sygnał świetlny. Jeżeli natomiast przejazd wyposażony jest tylko w sygnalizację, można przez niego przejechać, gdy sygnał nie jest nadawany i mamy miejsce do kontynuowania jazdy za torami.
• D – najmniej bezpieczne przejazdy kolejowe, na których kierowca opiera swoją decyzję o wjeździe jedynie na znakach drogowych i własnej uważnej obserwacji. Przed przejazdem może być ustawiony znak „STOP”, wymuszający na kierowcy każdorazowe zatrzymanie lub jedynie „Krzyż św. Andrzeja”, który informuje o tym, czy przejazd jest jedno- czy wielotorowy i oznacza wtedy zezwolenie na wjazd na tory bez uprzedniego zatrzymania, ale nadal z zachowaniem szczególnej ostrożności.

 Stosowanie się do powyższych zasad i przepisów oraz znaków i sygnalizacji, a także baczne obserwowanie otoczenia wraz z ostrożną jazdą, bezdyskusyjnie przyczynią się do zwiększenia bezpieczeństwa na skrzyżowaniach dróg z torami kolejowymi. Pokonywanie przejazdów kolejowych nie jest w gruncie rzeczy zbyt trudnym manewrem, jeżeli tylko wykonujemy to z rozwagą i mamy z tyłu głowy konsekwencje, jakie mogą nas spotkać za nieprzestrzeganie zasad.